ترکمن گل لری

شخصیت ها ـ فرهنگ و تاریخ ترکمن


این عکس و شعرش خیلی درد آوره

نويسنده: گل سا | تاريخ: دو شنبه 27 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

مسکین قلیچ

ملا مسکین قلیجنگ یاشایشی حقنده بزه گلیب یتن معلومات لار شیله اول ۱۲۶۸نجی قمری یلده انادان بولیب ۱۳۲۵نجی یلده آرادان چقیب دور دیب گورینگ ادیلیار مسکین قلیجنگ قیزی آق بیکه نینگ بران معلوماتینه گورا شاعر ۱۲۷۸نجی یلده دنیا اینب ۱۳۲۷نجی یلده آرادان چقیب دور ولی اونینگ آنیق ها چان دنیا اینب وهایسی وقت آرادان چیقانی تحقیق بللب بولانیوق .


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

نورمحمد عندلیب

نورمحمد عندلیب از نمایندگان شاخص و برجسته ادبیات کلاسیک ترکمن به شمار می رود. وی ضمن مطالعه تاریخ، زبان و ادبیات ملل شرق آفریننده و روایتگر توانای منظومه «لیلی و مجنون» است. آثار ارزشمند شاعر برای مطالعه ی تاریخ، زبان و ادبیات ترکمن در قرن 18 میراثی گرانبهاست.
نورمحمد عندلیب به تخمین در سال 1710 میلادی در منطقه «غارا مازی» از توابع شهر ییلانی ترکمنستان به دنیا آمده و در سال 1770 از دنیا رفته است. عندلیب شاعری کلاسیک و مترجمی بغایت توانا است. وی ضمن استفاده از زبان های عربی و فارسی و بعضی اشعار خود را به زبان فارسی سروده و برخی از آثار را نیز از زبان عربی به ترکمنی ترجمه کرده است.


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

غارری آتانینگ نصیحتلری

بیر بار اکن بیر یوق اکن ، قدیم زماندا بیر پادشاه بار اکن. او پادشاه آیال ارکک دیمان، غارری آدم بولسه، چوله تاشلار اکن. بول پادشاه نینگ اوز نوکر لریندان بیرینینگ غارری آتاسی بار اکن. اول بیر گون غارری آتاسینی ارقاسینه آلیب ، بیر چوله تاشلاماق اوچین اوغرایار. باریارکا، خالص یاداب" بیر آزجیق دینج آلاین" دییب، بیر توممگینگ اوستوندا اوتوریار. شول وقت آتاسی لاح لاح ادیب گولیار.

اوندا اوغلی :
آتا ، من سنی چوله تاشلاماغا باریارین 

سن بولسه گولیارسینگلا بول نامه بولدیغی ؟ دییار.


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

محمد فضولی

(1498 ـ 1556)

محمد سلیمان اوغلی فضولی شرق ینگ اینگ مشهور شاعرلریدن بیری و ترک شاعرلری نینگ شیرین کلام سخنوری دیر. منبع لرنینگ کورستیشیچه فضولی میلادی 1498 نچی ییلی کربلا شهریده توغیلیب دیر. او آذربایجان ده و بغداد ده تحصیل کوریب، اوشه دور نینگ متداول علملرینی یخشی اورگه نیب دیر. یاش محمد شاعر صفتیده بغداد ده وایه گه یتدی . اونینگ فضولی تخلصی یانیگه بغدادی نسبتی نینگ قوشیلیب کیلیشی شوندن. بوله جک شاعر مکتب نی قونت اشتیاق بیلن اوقیگن.


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش ششم )

« احمد خوزینی »

ترجمه : در دلم عشق به جوش آمد و از دردش سوختم ، هر چه جمع كرده بودم به باد رفت و با ابر ها همآغوش شد . فلك كمرم را خم كرده و به چرخ پــيچاند . با چشم خريدار چه كسي مرا توانست ببيند ، باران هجر باريد و سيل غم مرا فرا گرفت .   با سيل غم رفتم و به شهر عشق رسيدم ، در شهر عشق حيران ماندم و غريب ، خيالم را به فكر دادم و عقلم را به باد ،  خنجر عشق را كشيدم و دل هجران را بريدم ، شهره عالم شدم زير آفتاب خشكيدم . ...


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش پنجم )

« احمد خوزینی »

عقليمي آينيتدي عشقينگ هواسي            يوز جان بولسا بير گورنوشينگ فداسي
                                                                                 « مختومقلي »
       ترجمه : هواي عشق عقلم را به خودش عادت داد و اگر صد جان هم داشتم به يك نگاه عاشقانه فدا مي كردم .
 
ببرد خواب مرا عشق و عشق خواب برد         كه عشق جان و خرد را بنيم جو نخرد
                                                                               « مولانا »
                                                       ***

ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش چهارم )

« احمد خوزینی »

حق دوستي كملمز ، كونه جهاندير         ليكن جهان ايچره دوستي پــنهاندير
دوست بولانا بو ايكي ايش نشاندير          يورك عشقدان دولا ، ديده نم بيله
                                                                « مختومقلي »
      ترجمه : در اين سراي باقي دوستان واقعي كم نمي شوند ليكن دوستي كار پــنهاني است . براي كساني كه دوست مي شوند اين دو حرف نشانه اي است : آنكه عشق تمام وجودش را احاطه كرده ديدگان نمناكي دارد .  
                                                      ***

ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش سوم )

« احمد خوزینی »

مختومقلي ، عشق ميداندير                بو ميدانا گيرن جاندير
جانينگ هم تنده ميهماندير                  برن بير گون آلاسي دير
                                                                 « مختومقلي »
       ترجمه : اي مختومقلي ؛ عشق بسان ميداني است كه تنها جان در آن توانسته جاي گيرد و آن هم مهماني بيش نيست ، عاقبت روزي خواهد رسيد كه صاحب اصليش آن را نيز خواهد گرفت .
 
گر عمر بشد عمر دگر داد خدا                      گر عمر فنا بمرد نك عمر بقا
عشق آبحياتست در اين آب در آ                    هر قطره از اين بحر حياتست جدا
                                                                                        « مولانا »
***

ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش دوم )

« احمد خوزینی »

سيري در اشعار مختومقلي و مولانا
 
اول دوري – دورانيم چرخ بولاشديردي        غم جانيم قوراتدي ، اوت توتاشديردي
عشق مني يانديردي ، حد دن آشيردي       يوره گيم ايچيمدن چيقيپ بارادير
                                                                         « مختومقلي »
       ترجمه : چرخ فلك روزگارم را به هم ريخت و غم جانم را به آتش كشيد و از بين برد . عشق تاب و توانم را زدود و كم مانده است كه قلبم از بدن خارج شود .
 
اي دريغا كه حريفان همه سر بنهادند                      باده عشق عمل كرد و همه افتادند
همه را از تپــش عشق قبا تنگ آمد                        كله از سر بنهادند و كمر بگشادند
                                                                                                   « مولانا »
                                                        ***

ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: سه شنبه 7 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

گذری کوتاه بر زندگی طبیب حاذق ترکمن صحرا زنده یاد حاج مشهد قولی

تولد یعنی چشم را به جهان گشودن ، انسان یک بار چشم را به جهان می گشاید و یک بار هم فرو می بندد . متولد شدن یک انسان برابر است با تحمل نرمی و ملاطفت ها و سختی های روزگار . کسانی از زندگی بهره بیشتری عایدشان می شود که سختی و مرارت بیشتری را متحمل شوند تا شاید آسایش نسبی نصیبشان شود چه در این جهان یا دنیایی دیگر . افراد شهیر جزو کسانی هستند که در دوران زندگی مرارت می کشند و ار خود اثری بر جای می گذارند . یعنی زیستن را نه برای خود بلکه برای دیگران وقف می کنند و راه را برایشان هموار می نمایند . از جمله شخصیتی چون حافظ با شب زنده داری هایش اثری را خلق می کند که تا امروز و فرداهای دیگر یاد و نامشان را زنده می کند و مولانا همچنین و دیگرانی که در اذهان مردم همچون چراغی نورافشانی می کنند . اینها نیز یک بار چشم گشودند و بعد از حیات خودشان چشم های دیگران را منور کردند و چراغهای راهی برای آنها شدند . ...
 


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: دو شنبه 6 شهريور 1391برچسب:مشهد حاجی , حاج مشهد , احمد , خوزینی , احمد خوزینی طبیب حاذق , گمیشان , کمیش دپه, | موضوع: <-PostCategory-> |

عشق مختومقلی و مولانا ( بخش اول )

« احمد خوزینی »

 مقدمه :

در نگنجد عشق در گفت و شنيد                     عشق دريايي است عمقش ناپــديد

هر چه گويم عشق را شرح و بيان                چون به عشق آيم خجل گردم از آن

چون قلم اندر نوشتن مي شتافت                         چون به عشق آمد قلم بر خود شكافت
آنچه درباره عشق گفته شده بي شمار است ، كتابهاي زيادي  نوشته و نظريه هاي متعددي داده شده است . اما آنچه مسلم است اين كه تعريف دقيق و جامعي از آن بعمل نيامده و هر كس بر اساس برداشت شخصي  مطلبي را عنوان نموده است . خوزه اورتگاي گاست مي نويسد : « عشق كوشش قاصدانه ومستمر به زنده نگاهداشتن چيزي غير از خود ماست . ...

 


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: دو شنبه 6 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

قربان دوردی ذلیلی

دوست نزدیک ومعاصر سیدی ، قربان دوردی ذلیلی ( 1795- 1850 م ) یکی از شعرای برجسته این دوره است که مؤلف اشعار اجتماعی وعاشقانه زیاد میباشد. او خواهرزاده شاعر بزرگ ترکمن مخدومقلی فراغی بوده ودرسال 1795 میلادی ( 1220 هـ ق ) متولد شده است. ذلیلی تحصیلات خودرا در مدرسه ” شیرغازی ” خیوه به اکمال رسانیده ودرتاریخ ادبیات ترکمن یکی ازشعرای خوش قریحه وبا استعداد محسوب میشود...


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: یک شنبه 5 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

ملانفس

ملانفس که در ادبیات ترکمن به عنوان «سلطان سرزمین عشق» شهرت یافته، در اوایل قرن 19 میلادی (1810م) در میان ترکمن های تکه از طایفه وکیل و تیره یازی در حوالی شهر سرخس به دنیا آمد. در مورد سال ولادت و حتی زادگاه وی اختلاف نظر بسیار است.
پدرش قادیر بردی (ملا قاراش)، ملایی مکتب خوانده بود، ملانفس نیز در مکتب خانه محلی سواد آموخت و با تشویق پدر در مدارس مرو و سپس در بخارا تحصیلات خود را ادامه داد. در آغاز او در یکی از دهات ناحیه مرو معلم مدرسه بود و بعدها بازرس مدارس شد.
مطالعات ملانفس در ادبیات ترکی، باعث انس و آشنایی وی با آثار نوایی، فضولی و صیادی گردید. همچنین تحصیل در شهر بخارا وی را با ادبیات فارسی و بویژه سروده های امیر خسرو دهلوی، مولوی و حافظ آشنا ساخت....


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: یک شنبه 5 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

نورمحمد عندلیب

نورمحمد عندلیب از نمایندگان شاخص و برجسته ادبیات کلاسیک ترکمن به شمار می رود. وی ضمن مطالعه تاریخ، زبان و ادبیات ملل شرق آفریننده و روایتگر توانای منظومه «لیلی و مجنون» است. آثار ارزشمند شاعر برای مطالعه ی تاریخ، زبان و ادبیات ترکمن در قرن 18 میراثی گرانبهاست.
نورمحمد عندلیب به تخمین در سال 1710 میلادی در منطقه «غارا مازی» از توابع شهر ییلانی ترکمنستان به دنیا آمده و در سال 1770 از دنیا رفته است. عندلیب شاعری کلاسیک و مترجمی بغایت توانا است. وی ضمن استفاده از زبان های عربی و فارسی و بعضی اشعار خود را به زبان فارسی سروده و برخی از آثار را نیز از زبان عربی به ترکمنی ترجمه کرده است...


ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: یک شنبه 5 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |

ویژگی های زبان ترکی و مقایسه کوتاه بین ترکی و فارسی

 

تهیه و تنظیم : تایماز(م.ن)
متأسفانه در دوران پهلوی،به پیروی از افکار ملی گرایانه افراطی و
شوونیستی بیش از نیم قرن در این باب سیاست جبر و تحمیل اعمال شد و از چاپ و انتشار
هر گونه کتاب تورکی جلوگیری به عمل آمد و زبان فارسی هم بصورت زبان انحصاری دولتی و
تحمیلی در آمد!در نتیجه این سو ء تدبیر و انحصار طلبی و سیاست زور گویی،زبانهای غیر
فارسی مردم ایران،بویژه تورکی رسما” ممنوع شد.البته اینگونه رویه و اعمال غیر
انسانی و ضد مردمی بدون واکنش نماند و در مردمی که زبانشان ممنوع اعلام شده بود عکس
العمل هایی نا مطبوع و گاهی کینه و نفرت برانگیخت و خواه و نا خواه از شیرینی لهجه
فارسی هم در مذاق آنها کاسته شد!؟

ادامه مطلب
نويسنده: گل سا | تاريخ: یک شنبه 5 شهريور 1391برچسب:, | موضوع: <-PostCategory-> |