(1498 ـ 1556)
محمد سلیمان اوغلی فضولی شرق ینگ اینگ مشهور شاعرلریدن بیری و ترک شاعرلری نینگ شیرین کلام سخنوری دیر. منبع لرنینگ کورستیشیچه فضولی میلادی 1498 نچی ییلی کربلا شهریده توغیلیب دیر. او آذربایجان ده و بغداد ده تحصیل کوریب، اوشه دور نینگ متداول علملرینی یخشی اورگه نیب دیر. یاش محمد شاعر صفتیده بغداد ده وایه گه یتدی . اونینگ فضولی تخلصی یانیگه بغدادی نسبتی نینگ قوشیلیب کیلیشی شوندن. بوله جک شاعر مکتب نی قونت اشتیاق بیلن اوقیگن. اونینگ آنه تیلی دن تشقری عرب، فارسی تیل لرینی هم مکمل اورگه نیب اولرده عجایب شعرلر بیتیشی، طبیعی فن لردن چقور خلردارلیگی بونگه دلیل. محمد فضولی یگیتلیک دن شعر و ادبیات گه علاقه آلیب، فلسفه، طب، نجوم، ریاضی و باشقه علم لرنی هم بغداد نینگ نظامیه مدرسه سیده اورگه نیب اوز دوری نینگ مشهور عالمی و شاعری صفتیده تانیلیب کیلگن.
فضولی شعر ساحه سیده متقدم شاعرلردن جمله دن علیشیر نوایی دن کوپ تأثیرله نیب دیر.
فضولی نینگ لیریک شعرلری، دیوان طرزیده توزیلیب ترکی خلقلر ایچیده مشهور بولیب دیر. اونینگ شعری دیوانیدن باشقه « لیــلی و مجنــون»، «انیس القلــب»، « حدیقه الشهد»، « بنگ و باده»، «صحبت الاثمار»، «هفت جام» دیگن مثنوی لری بار. همده فضولی دن «مطلع الاعتقاد»،« شکایت نامه»، «رند وزاهد»، و «صحت و مرض » آتلی نثری اثر لر هم بیزگچه یادگار قالگن. بو قیمتلی اثر لر نینگ هر بیری ترکی ادبیات نینگ اوسیشی و رواجله نیشی ده کتته نقش اوینب، همده شرق خلق لری ایچیده فلسفی، اخلاقی و اجتماعی فکر لر نینگ اوسیشی گه هم کتته حصه قوشیب دیر.
محمد فضولی ترکی خلق لرنینگ ایچیده یققال ادبی ـ فرهنگی شخصیت حسابلنیب، اونینگ لیریکی شعر لری خصوصا غزل لری ترکی ادبیات نینگ شهکاری حسابلنه دی. فضولی دیوانی 300 غزل، 75 رباعی، 40 قطعه و بیر قنچه ترکیب بند و ترجیع بند و مخمس و مربع نی اوز ایچیگه آله دی. اونینگ منظومه لریدن اینگ مشهوری لیلی و مجنون داستانی دیر. بو داستان ترکی خلق لر نینگ ایچیده رواجلنیب بیر قنچه شاعرلر اوشبو اثر دن تقلید قیلگنلر.
محمد فضولی میلادی 1556 ییلده بغداد شهریده وبا کسلی دن وفات قیلیب دیر.
منبع : سایت : یگیت حرمتلی دوستلار ؛ خوش گلدینگیز ( اگردا بیزی قوللاب دورسانگیز منت دار بولارس )
نظرات شما عزیزان:
|